دلار به کجا می‌رود؟؛ نگاهی به عوامل درونی و بیرونی صعود قیمت دلار



قیمت دلار در مسیری شتابنده


قیمت دلار در مسیری شتابنده حرکت می‌کند. آیا این صعود علتی بیرونی دارد و ناشی از موضع‌گیری‌های آمریکا علیه نظام و در پیش بودن تحریم‌های نفتی‌ست؟ یا در داخل کشور اجزای حکومت با در پیش گرفتن سیاست‌هایی قیمت دلار را افزایش می‌دهند؟ آیا نظام امکان برون رفت از شرایط دشوار کنونی را دارد؟
ریالی که سقوط می‌کند
رئیس جمهور آمریکا روز چهارشنبه ۴ مهر ریاست جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد را برعهده گرفت. در این جلسه محور سخنرانی ترامپ، تلاش برای جلوگیری از تجهیز نظام ایران به سلاح هسته‌ای و متوقف کردن فعالیت‌های شریرانه‌ی آن بود. [رئیس جمهور آمریکا در شورای امنیت؛ بلوغ شکست سیاست مماشات] موضوع اما تا آنجایی که به بازار ارز بازمی‌گشت منجر به کاهش ارزش ریال و افزایش قیمت دلار شد.
رئیس جمهور آمریکا می‌تواند با یک سخنرانی یا حتی یک توئیت بازار ارزش ریال در برابر دلار را دستخوش تغییر کند؛ هیچ چیز بیش از این حکایت از شکنندگی اقتصادی که قرار بود عبای «مقاومتی» به تن کند، ندارد.
یک روز پیش از سخنرانی ترامپ، ایسنا به نقل از محمود باغجری، «استاد دانشگاه بهشتی» نوشت: «علت جهش قیمت دلار از گستره مسائل اقتصادی بیرون است»، «واقعیت این است که حالا این مسائل سیاسی هستند که به قیمت ارز جهت می‌دهند. بخشی از علل افزایش قیمت دلار که حالا از مرز ۱۵ هزار تومان هم عبور کرده است به خاطر مسائل روانی است.» [ایسنا ۳ مهر ۹۷]
یک روز پیش از سخنرانی ترامپ در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد، رئیس جمهور آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد. در آن سخنرانی نیز رئیس جمهور آمریکا سیاست‌های شریرانه‌ی نظام ایران را نشانه گرفت.
به دنبال سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی قیمت دلار در ایران به ۱۷ هزار تومان رسید. در حالیکه بیانیه وزیران خارجه اعضای باقی مانده در برجام مبنی بر تعریف سازوکاری برای امکان تداوم دادوستد با ایران، تاثیری در کاهش قیمت دلار نداشته است. بیانیه‌ای که به دنبال ملاقات ۵ قدرت باقی مانده در برجام با جواد ظریف در روز دوشنبه ۲ مهر صادر شده بود. [رادیو فردا ۳ مهر ۹۷]
نفت و ارز
ابراهیم محمدولی در گفت‌وگوی‌اش با ایسنا به تاریخ ۳ مهر با اشاره به سفر روحانی و هیئت همراه به نیویورک گفت: اگر «ایران بتواند روابط اقتصادی خود و فروش نفت را بهتر ساماندهی کند، می‌توان امیدوار بود که وضعیت بازار طلا و ارز نیز در داخل بهتر سامان‌دهی شود و کشورها تاثیر کمتری روی اقتصاد ایران داشته باشند.» [ایسنا ۳ مهر ۹۷]
البته می‌توان حدس زد که منظور رییس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر از تاثیر «کشورها»؛ آمریکا و آنهایی باشد که با تحریم‌ها همراهی می‌کنند. اما نکته مهم در اظهارات او آنجایی‌ست که وضعیت بازار طلا و ارز در داخل کشور را منوط به تحریم پیشاروی نفتی در نیمه آبان می‌داند.
با اتکا به اظهارات ابراهیم محمدولی می‌توان نتیجه گرفت، که نظام بدون آنکه به فروش تضمین شده‌ی میزانی از نفت در فردای شروع تحریم‌ها دست پیدا کند، قادر به کنترل بازار ارز در داخل کشور نخواهد بود.
علت همینجاست
در میان کارشناسان اقتصادی نظام کسانی نیز در اساس منکر تاثیر سخنرانی‌های ترامپ در سازمان ملل بر روی رشد نرخ ارز در ایران شدند. مسعود دانشمند به جام جم آنلاین گفت: «اگر روند صعودی نرخ دلار در بازار آزاد ایران را طی دو هفته گذشته بررسی کنیم می‌بینیم تصادفا سخنرانی ترامپ با جهش قیمت دلار در بازار آزاد همزمان شده است و نباید اثرگذاری سخنرانی وی در بازار کشورمان را بزرگ جلوه دهیم
دبیرکل خانه اقتصاد برای سفت کردن پای استدلال خود گفت: «اقتصاد ایران اکنون برای تامین دلار مورد نیازش به ۴ بازار کاملا مشخص وابسته شده که در بخش اول یعنی دلار ۴۲۰۰ تومانی تقریبا ۷۰ قلم کالا تامین می‌شود و در دومین بازار یعنی ارز صادراتی نیز کل نیاز بازرگانی و بخشی از خدمات ایران عرضه می‌شود. این درحالی است که بازار سوم و چهارم یعنی صرافی‌ها و بازار غیر رسمی تنها ۵ درصد از نیازهای اقتصاد کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند
مسعود دانشمند هرچند تاکید داشت که «نباید جوگیر تبلیغات گسترده در این ۵ درصد بازار بشویم» اما خود اذعان کرد که «وقتی مثلا نرخ دلار در بازار آزاد ۱۶۰۰۰ تومان شد یکباره سوپرمارکت محله قیمت زیره را چند درصد گران می‌کند». [جام جم آنلاین ۴ مهر ۹۷
دلار ۱۹ هزار تومانی
صبح روز چهارشنبه به وقت نیویورک، ترامپ ریاست جلسه شورای امنیت را بر عهده گرفت و سخنرانی کرد. [صدای آمریکا ۴ مهر ۹۷] روند صعودی دلار هم ادامه یافت و به ۱۹ هزار تومان رسید. [سپندنیوز ۵ مهر ۹۷]
دنیای اقتصاد در همین رابطه نوشت: «برخی فعالان، اظهارات ستیزه‌جویانه ترامپ را نسبت به ایران عاملی دانستند که بازارهای داخلی را تحت‌تاثیر قرار داد؛ گروه دیگر، نگرانی نسبت به جوی را که ممکن بود در شورای امنیت علیه ایران شکل بگیرد، عامل رشد قیمت‌ها دانستند. ولی آنچه از صحبت‌های خریداران مشخص بود، نگرانی نسبت به روند قیمت دلار و نگاهی به عبور قیمت آن از مرزهای مقاومتی پیشین موجب می‌شود که معامله‌گران از هراس رشد بیشتر آن وارد بازار شوند.»
بنا بر گزارش دنیای اقتصاد روز چهارشنبه معاملات دلار در آستانه مرز ۱۷ هزار تومان آغاز شد. در ساعت ۵ عصر به حدود ۱۷۶۰۰ تومان رسید. و در حالی که درخواست دلار در بازار افزایش یافته بود قیمت دلار تا مرز ۱۸ هزار تومان و بالای ۱۹ هزار تومان هم رفت. [دنیای اقتصاد ۵ مهر ۹۷]
طرفه آنکه صعود شتابنده‌ی قیمت دلار در ساعات منتهی به غروب روز چهارشنبه به وقت تهران تقریبا با ساعات صبح به وقت نیویورک همزمان بود یعنی زمانی که جلسه شورای امنیت توسط ترامپ اداره می‌شد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر